Quỹ ETF Là Gì? Hướng Dẫn Toàn Diện Cho Nhà Đầu Tư
Giới thiệu về Quỹ ETF
Khái niệm cơ bản về Quỹ ETF
Chào các nhà đầu tư thông minh, Cú Thông Thái đây! Hôm nay tôi sẽ đưa các bạn vào thế giới của quỹ ETF, một công cụ “thần thánh” mà nhiều nhà đầu tư vẫn còn bỡ ngỡ.
Quỹ ETF là gì? Nói một cách đơn giản nhất, quỹ ETF (Exchange-Traded Fund) là một loại quỹ đầu tư được giao dịch trên sàn chứng khoán giống như cổ phiếu thông thường. Nhưng khác với việc mua một cổ phiếu đơn lẻ, khi bạn mua một chứng chỉ quỹ ETF, bạn đang sở hữu một rổ tài sản đa dạng.
“Cú ơi, nghe phức tạp quá!” – Chim Lợn kêu lên. “Tôi chỉ thích mua cổ phiếu theo tin đồn thôi!”
Tôi cười: “Đó chính là lý do vì sao tài khoản của cậu cứ đỏ lòm mỗi tháng đấy! Hãy nghĩ về quỹ ETF như một giỏ trái cây. Thay vì mua từng quả táo, cam, nho riêng lẻ (tức là từng cổ phiếu), bạn mua trọn giỏ trái cây với giá hợp lý. Khi một vài loại trái cây hỏng (một số cổ phiếu giảm giá), những loại khác vẫn tươi ngon (cổ phiếu tăng giá), giúp cân bằng rủi ro cho bạn.”
Cú Hồng thì thông minh hơn: “Vậy quỹ ETF khác với quỹ mở thông thường ở điểm nào, anh Cú?”
“Câu hỏi hay đấy! Quỹ ETF có thể giao dịch linh hoạt bất cứ lúc nào trong phiên, giá thay đổi liên tục như cổ phiếu. Trong khi quỹ mở chỉ giao dịch một lần duy nhất vào cuối ngày với một mức giá duy nhất. Điều này giúp ETF linh hoạt hơn nhiều!”
Lịch sử phát triển và vai trò trên thị trường tài chính
Bìm Bịp nhìn tôi đầy nghi ngờ: “Có vẻ quỹ ETF chỉ là trò mới của mấy anh tài chính, đưa ra để móc túi nhà đầu tư thôi.”
Tôi phải ngắt lời ngay: “Sai hoàn toàn! Quỹ ETF có lịch sử từ những năm 1990 rồi. Quỹ ETF đầu tiên trên thế giới ra đời tại Canada năm 1990 với tên gọi Toronto Index Participation Units, nhưng phải đến năm 1993, quỹ SPDR S&P 500 ETF (SPY) mới thực sự tạo nên cuộc cách mạng trên thị trường Mỹ.”
“Còn ở Việt Nam thì sao?” – Cú Hồng tò mò.
“Việt Nam chậm hơn một chút, khoảng 15 năm. Quỹ ETF đầu tiên của chúng ta là FTSE Vietnam Index ETF, ra đời năm 2008 thuộc sở hữu của Deutsche Bank AG. Hiện nay quỹ này đã mở rộng quy mô lên 4.000 tỷ đồng. Sau đó là VanEck Vectors Vietnam ETF vào năm 2009, và giờ đây, ETF đã trở thành ‘món ăn phổ biến’ trong thực đơn đầu tư của nhiều người.”
Cá Mập, nhà đầu tư giàu kinh nghiệm nhất trong nhóm, gật gù: “Từ năm 2018, tôi đã đầu tư 1,5 tỷ đồng vào E1VFVN30 (quỹ ETF của VinaCapital mô phỏng VN30), và đến nay, tài khoản tôi đã tăng 35% dù thị trường có nhiều biến động. Trong khi đó, cậu em họ tôi thích ‘lướt sóng’ cổ phiếu penny, giờ đã âm 40% vốn rồi.”
Vai trò của quỹ ETF trên thị trường tài chính Việt Nam đang ngày càng được khẳng định mạnh mẽ. Năm 2022, tổng tài sản quản lý của các quỹ ETF nội địa đã vượt 30.000 tỷ đồng. ETF giúp các nhà đầu tư nhỏ lẻ tiếp cận thị trường một cách chuyên nghiệp, giảm thiểu rủi ro từ việc chọn lựa cổ phiếu, đồng thời tăng tính thanh khoản cho thị trường.
“Nhưng tôi vẫn thích đánh những mã mạnh thôi!” – Chim Lợn vẫn bướng bỉnh.
Tôi thở dài: “Đó là lý do vì sao tháng trước khi ĐHCĐ của công ty X có tin xấu, cổ phiếu giảm sàn 3 phiên liên tiếp, tài khoản cậu bay mất 70 triệu chỉ trong 3 ngày. Nếu đầu tư vào ETF theo VN30, cậu chỉ giảm khoảng 5% thôi!”
Cấu trúc và Hoạt động của Quỹ ETF
Cấu trúc của Quỹ ETF
“Cú Thông Thái đây, lại mang đến cho các bạn kiến thức đầu tư đỉnh cao! Hôm nay, tôi sẽ mổ xẻ đến tận xương tủy của quỹ ETF là gì để các bạn hiểu rõ cách thức hoạt động và tại sao chúng lại hút tiền như nam châm.”
Nhìn vào mấy cái mặt ngơ ngác của Chim Lợn và Ngựa Vằn, tôi biết mình cần phải giải thích từ đầu.
“Tưởng tượng quỹ ETF như một chiếc bánh kem nhiều tầng nhiều lớp. Lớp nền là rổ tài sản cơ sở – đây là toàn bộ cổ phiếu mà quỹ nắm giữ theo tỷ trọng nhất định. Ví dụ, ETF VN30 nắm giữ 30 cổ phiếu lớn nhất trên sàn với tỷ trọng khác nhau.”
Cú Hồng nhanh trí hỏi: “Vậy ai quyết định tỷ trọng từng cổ phiếu trong rổ?”
“Câu hỏi xuất sắc! Bộ phận quản lý quỹ sẽ xác định dựa trên chỉ số họ muốn mô phỏng. Tại Việt Nam, VN30-Index được tính toán bởi HOSE, quỹ ETF mô phỏng VN30 sẽ cân chỉnh tỷ trọng theo HOSE công bố mỗi 6 tháng.”
“Đồng thời, mỗi quỹ ETF có những thành viên lập quỹ (authorized participants – APs) – thường là các công ty chứng khoán lớn. Tại Việt Nam, VCSC, SSI, HSC thường đảm nhận vai trò này. Họ có quyền tạo và mua bán lô chứng chỉ quỹ ETF lớn trực tiếp với quỹ.”
Bìm Bịp ngồi cạnh thầm thì: “Nghe có vẻ phức tạp thật đấy. Tôi thấy tốt nhất là chơi cổ phiếu penny cho lời nhanh.”
Tôi cười khẩy: “Thế nên tài khoản của cậu mới đỏ lòm như gấc vậy! Nhìn ông Cá Mập kia kìa, đầu tư 2 tỷ vào E1VFVN30 từ năm 2020, đến nay đã tăng 45%, thậm chí qua cả giai đoạn COVID-19.”
“Ngoài ra, mỗi quỹ ETF còn có công ty quản lý quỹ (như SSIAM, DragonCapital, VFM), ngân hàng giám sát, đơn vị định giá, và quan trọng nhất là chứng chỉ quỹ – đại diện cho quyền sở hữu một phần danh mục đầu tư của quỹ.”
Cách Quỹ ETF hoạt động trên thị trường
“Nghe nói cứ đầu tư ETF là an toàn, có đúng không?” – Ngựa Vằn hỏi với vẻ hồ hởi.
“Đừng có ngây thơ thế! ETF vẫn có rủi ro, nhưng cơ chế hoạt động của nó thực sự thông minh.”
Tôi vẽ lên bảng một sơ đồ đơn giản: “Quy trình hoạt động của ETF có hai cơ chế riêng biệt. Thị trường sơ cấp – nơi các thành viên lập quỹ tạo ra và mua bán lô CCQ trực tiếp với quỹ, và thị trường thứ cấp – nơi chúng ta, những nhà đầu tư nhỏ lẻ, mua bán CCQ trên sàn.”
“Tại Việt Nam, một lô ETF nếu trên thị trường ở thị thường sơ cấp có giá trị từ 1-2 tỷ đồng. Ví dụ, quỹ VFMVN30 ETF yêu cầu mỗi lô tương đương 100.000 chứng chỉ quỹ.”
“Cụ thể, khi có nhu cầu tạo mới chứng chỉ quỹ, thành viên lập quỹ sẽ mua đúng rổ cổ phiếu theo tỷ lệ quy định và đem đổi lấy CCQ từ quỹ. Ngược lại, khi muốn hủy CCQ, họ giao CCQ cho quỹ và nhận lại rổ cổ phiếu.”
Cú Hồng tỏ ra thích thú: “Vậy quy trình này đảm bảo giá CCQ luôn sát với giá trị tài sản ròng (NAV)?”
“Chính xác! Đây gọi là cơ chế arbitrage. Nếu giá CCQ cao hơn NAV, thành viên lập quỹ sẽ mua rổ cổ phiếu, đổi lấy CCQ và bán CCQ trên thị trường để hưởng chênh lệch. Nếu giá CCQ thấp hơn NAV, họ sẽ làm ngược lại.”
Còn ở thị trường thứ cấp, khi chứng chỉ quỹ ETF niêm yết trên sàn, chúng ta có thể thoải mái mua bán chúng như cổ phiếu thông thường.
“Anh Hoàng, một nhà đầu tư ở Hà Nội, đã chia sẻ với tôi rằng anh đầu tư 500 triệu vào FUEVFVND từ tháng 1/2022, và mặc dù thị trường biến động dữ dội, danh mục của anh chỉ giảm 12% so với VN-Index giảm 15% cùng kỳ. Điều này cho thấy tính ổn định tương đối của ETF.”
“Tuy nhiên, không phải lúc nào cơ chế này cũng hoạt động hoàn hảo. Trong các giai đoạn biến động mạnh, chênh lệch giữa giá CCQ và NAV có thể lên tới 1-2%. Đó cũng là cơ hội cho những ai hiểu rõ về ETF.”
Chim Lợn vẫn tỏ ra hoài nghi: “Nhưng mà đầu tư ETF thì không có cảm giác phấn khích như đánh cổ phiếu lẻ.”
“Đúng vậy, nhưng cái cảm giác phấn khích đó đã khiến tài khoản của cậu bay hơi 300 triệu trong vụ cổ phiếu bất động sản tháng trước. Trong khi đó, chị Cú Hồng đầu tư đều đặn 10 triệu/tháng vào FUEVFVND từ 2021, giờ tài khoản đã tăng 22% rồi.”
“Nhớ lấy, trên thị trường chứng khoán, những ai muốn phấn khích thường sẽ kết thúc trong đau đớn. ETF là công cụ của những nhà đầu tư kiên nhẫn – những người hiểu rằng làm giàu chậm mà chắc vẫn tốt hơn giàu nhanh rồi mất trắng!”
Lợi ích của Việc Đầu tư vào Quỹ ETF
Tính thanh khoản cao và sự linh hoạt
“Cú Thông Thái đây! Hôm nay tôi sẽ kể cho các bạn nghe vì sao quỹ ETF là gì mà lại trở thành một công cụ đầu tư tuyệt vời đến thế. Ngồi xuống và lắng nghe kỹ nhé!”
Bìm Bịp ngồi khoanh tay với vẻ nghi ngờ: “Tôi nghe nói ETF chỉ dành cho dân chuyên nghiệp, đúng không?”
“Đó là hiểu lầm lớn nhất về quỹ ETF!” Tôi cười lớn. “Một trong những lợi thế lớn nhất của ETF là tính thanh khoản cực cao. Bạn có thể mua bán ETF bất cứ lúc nào trong giờ giao dịch, giống hệt như cổ phiếu thông thường.”
“FUEVFVND – quỹ ETF lớn nhất thị trường Việt Nam hiện có khối lượng giao dịch trung bình mỗi ngày lên tới 5-7 triệu đơn vị. Bạn có thể mua sáng, bán chiều, không phải đợi hết ngày như quỹ mở.”
Cú Hồng gật gù: “Em thấy tiện thật. Năm ngoái em cần gấp tiền mua xe, bán ngay 200 triệu từ E1VFVN30 chỉ trong vòng 30 phút và nhận tiền T+2, không bị phạt như rút sớm từ quỹ mở.”
“Đúng vậy!” Tôi hào hứng. “Hơn nữa, bạn có thể đặt lệnh giới hạn, lệnh dừng lỗ cho ETF – thứ mà quỹ mở không có. Bạn còn có thể giao dịch ETF với số tiền nhỏ, chỉ từ vài trăm nghìn đồng, không cần chờ tích lũy số tiền lớn.”
Đa dạng hóa danh mục đầu tư
Chim Lợn cười khẩy: “Tôi chỉ đầu tư vào một cổ phiếu thôi, năm ngoái lãi cả trăm % mà!”
Tôi lắc đầu: “Và tháng trước cậu lỗ 60% khi cổ đó gặp tin xấu. Đó chính là lý do vì sao đa dạng hóa là yếu tố quan trọng nhất trong đầu tư.”
“Khi mua một đơn vị ETF, bạn đang sở hữu một rổ cổ phiếu đa dạng. Ví dụ, E1VFVN30 giúp bạn sở hữu 30 cổ phiếu lớn nhất thị trường chỉ trong một lần mua. Đây chính là ‘không để trứng vào cùng một giỏ’ theo cách chuyên nghiệp nhất.”
Cá Mập – nhà đầu tư kỳ cựu nhất nhóm, gật đầu đồng tình: “Tôi đã phân bổ 3 tỷ đồng vào các ETF khác nhau từ năm 2019. Khi COVID-19 ập đến, danh mục tôi chỉ giảm 22% trong khi nhiều người mất trắng 50-70% vì tập trung vào một vài cổ phiếu.”
“Hiện nay, thị trường Việt Nam đã có nhiều ETF cho phép nhà đầu tư đa dạng hóa theo nhiều cách khác nhau,” tôi tiếp tục. “Muốn đầu tư vào blue-chip? Có FUEVFVND, E1VFVN30. Muốn đầu tư vào cổ phiếu mid-cap? Có FUESSV50. Thậm chí còn có ETF cho bất động sản, tài chính… Đây là cách đa dạng hóa thông minh, tiết kiệm thời gian.”
Chi phí đầu tư thấp và hiệu quả
“Nghe hay đấy, nhưng chắc mất phí nhiều lắm?” Ngựa Vằn thắc mắc.
Tôi bật cười: “Đây mới là điểm mấu chốt! ETF có chi phí quản lý cực thấp!”
“FUEVFVND có phí quản lý chỉ 0,5% mỗi năm, trong khi các quỹ mở thường tính 1-2,5%. Điều này cực kỳ quan trọng trong dài hạn. Nếu bạn đầu tư 1 tỷ đồng trong 10 năm, khoản chênh lệch phí 1,5% có thể tương đương hơn 150 triệu đồng.”
“Hơn nữa, ETF hoạt động theo cách thụ động, mô phỏng chỉ số, nên có chi phí giao dịch thấp hơn nhiều so với quỹ chủ động. Nghiên cứu cho thấy đa số quỹ chủ động không đánh bại được thị trường trong dài hạn.”
Cú Hồng chia sẻ: “Em đầu tư theo chiến lược Dollar-Cost Averaging vào FUEVFVND, mỗi tháng 5 triệu đồng từ năm 2020. Tổng chi phí phí giao dịch và quản lý chỉ khoảng 1,2% mỗi năm, trong khi danh mục tăng trưởng 36% trong 3 năm qua.”
“Một số bạn có thể tự hỏi về thuế,” tôi nói thêm. “ETF không phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp như các công ty thông thường, và khi nhà đầu tư bán ETF, họ chỉ chịu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng chứng khoán là 0,1% trên giá trị giao dịch, không tính thuế thu nhập từ đầu tư.”
“Anh Tâm, một nhà đầu tư ở Đà Nẵng, đã chia sẻ với tôi rằng anh chi 5 triệu/tháng đầu tư vào FUEVFVND từ đầu 2021 thay vì nhờ người quen ‘tư vấn cổ phiếu’. Kết quả là anh đã tránh được khoản lỗ 120 triệu từ việc đầu tư theo ‘tip’ của người quen vào cổ phiếu HPG trong đợt giảm vừa qua.”
“Nhớ này,” tôi nhìn thẳng vào Chim Lợn, “Warren Buffett còn khuyên người thừa kế của ông đầu tư vào ETF thay vì thuê người quản lý đấy. Đó là lý do vì sao các triệu phú thông minh đều có ETF trong danh mục của họ. Thị trường không phải nơi để thể hiện độ ngầu hay thông minh, mà là nơi để làm giàu bền vững!”
So sánh Quỹ ETF với các Hình thức Đầu tư khác
So sánh với cổ phiếu đơn lẻ
“Cú Thông Thái xin chào các nhà đầu tư thông minh! Hôm nay, chúng ta sẽ đối đầu trực diện câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc: quỹ ETF là gì và liệu nó có thực sự tốt hơn so với việc chọn từng cổ phiếu riêng lẻ?”
Vừa dứt lời, Chim Lợn đã lên tiếng: “Tôi toàn chọn cổ phiếu đơn lẻ thôi. Tháng trước tôi lời 30% với TCB khi chọn đúng điểm!”
Tôi mỉm cười: “Và tháng trước nữa thì sao? Cậu lỗ 45% với VIC khi bị bắt đáy giả phải không? Đó chính là điểm khác biệt đầu tiên.”
“ETF giảm thiểu rủi ro cụ thể. Khi bạn đầu tư vào một cổ phiếu đơn lẻ, rủi ro của bạn tập trung vào một công ty. Một thông tin bất ngờ như sai phạm kế toán, CEO từ chức, hay thậm chí một tweet của một người nổi tiếng, có thể khiến cổ phiếu rơi tự do. Còn với ETF, một cổ phiếu giảm sẽ được bù đắp bởi những cổ phiếu khác trong rổ.”
Cú Hồng gật đầu đồng tình: “Em nhớ năm 2021, anh Tuấn – bạn em đã mất 70% khi all-in vào cổ phiếu FLC, trong khi ETF FUEVFVND chỉ giảm khoảng 12% trong giai đoạn tương tự.”
“Đúng vậy! Về chuyên môn đầu tư, để chọn được cổ phiếu tốt, bạn cần hàng trăm giờ phân tích báo cáo tài chính, đọc hiểu ngành, theo dõi tin tức… Với ETF, đội ngũ chuyên gia đã làm việc đó cho bạn.”
“Nhưng Cú ơi, lựa chọn cổ phiếu đơn lẻ thì cơ hội sinh lời cao hơn mà?” Bìm Bịp thắc mắc.
“Đúng là tiềm năng sinh lời của cổ phiếu đơn lẻ có thể cao hơn. Năm 2023, MWG tăng hơn 100%, trong khi VN30-Index chỉ tăng khoảng 30%. Nhưng hãy nhớ, cổ phiếu đơn lẻ cũng có thể giảm 70-80% trong khi ETF hiếm khi giảm quá 40%.”
Tôi lôi ra số liệu thống kê: “Trên thực tế, chỉ khoảng 20% nhà đầu tư cá nhân ở Việt Nam có lãi bền vững khi tự chọn cổ phiếu trong dài hạn. Những người còn lại đều thua lỗ hoặc chỉ hoàn vốn sau lạm phát.”
So sánh với quỹ tương hỗ truyền thống
Ngựa Vằn thò đầu vào: “Tôi đang đầu tư vào VCBF – một quỹ mở, có gì khác với ETF không?”
“Khác nhau lắm đấy!” Tôi đáp. “Đầu tiên, tính thanh khoản. ETF được giao dịch liên tục suốt phiên như cổ phiếu, bạn biết chính xác giá khi mua bán. Còn quỹ mở, bạn phải đợi đến cuối ngày mới biết được giá NAV để giao dịch, và thường phải chờ 1-3 ngày mới nhận được tiền khi bán.”
“Tại Việt Nam, các ETF lớn như FUEVFVND hay E1VFVN30 có khối lượng giao dịch trung bình vài trăm nghìn đơn vị mỗi ngày, thanh khoản rất tốt.”
Cá Mập chen vào: “Tôi thấy ETF còn có lợi thế về chi phí nữa. Tôi đang đầu tư 5 tỷ đồng chia đều vào FUEVFVND và E1VFVN30, tổng phí quản lý chỉ 0,6%/năm, trong khi các quỹ mở tôi từng đầu tư tính đến 1,5-2%/năm.”
“Chính xác! Chi phí quản lý của ETF thấp hơn đáng kể. Tại Việt Nam, ETF có phí từ 0,5-0,9%/năm, trong khi quỹ mở thường từ 1,5-2,5%/năm. Điều này có ý nghĩa lớn trong dài hạn. Một khoản đầu tư 1 tỷ đồng trong 10 năm, chênh lệch 1,5% phí quản lý có thể tương đương gần 200 triệu đồng.”
“Về phí giao dịch, ETF cũng có ưu thế hơn. Khi mua ETF, bạn chỉ trả phí môi giới thông thường 0,1-0,25%, trong khi mua quỹ mở có thể phải trả phí phát hành 0,5-1,5%. Đặc biệt, nhiều quỹ mở còn có phí mua lại sớm 1-2% nếu ta muốn bán lại Chứng chỉ cho Quỹ trong vòng 1-2 năm.”
Cú Hồng bổ sung: “Em thấy ETF còn có tính minh bạch hơn. Em luôn biết chính xác ETF đang nắm giữ những cổ phiếu nào và tỷ trọng bao nhiêu mỗi ngày, trong khi quỹ mở thường chỉ công bố danh mục mỗi tháng một lần.”
“Đúng vậy, về tính minh bạch, ETF công khai danh mục hàng ngày, trong khi quỹ mở thường chỉ công bố định kỳ. FUEVFVND cập nhật NAV và danh mục trên website mỗi ngày, giúp nhà đầu tư theo dõi sát sao.”
“Tuy nhiên, quỹ mở cũng có ưu điểm riêng,” tôi công bằng nói thêm. “Quỹ mở chủ động có thể vượt trội chỉ số nếu có đội ngũ quản lý giỏi. Một số quỹ mở ở Việt Nam như VESAF của VinaCapital đã đánh bại VN-Index trong nhiều năm liên tiếp. Nhưng phần lớn quỹ chủ động không duy trì được hiệu suất vượt trội trong dài hạn.”
“Còn nhớ châm ngôn đầu tư của Cú Thông Thái không? ETF là dành cho những người thừa nhận rằng họ không biết tương lai, còn cổ phiếu đơn lẻ là dành cho những người nghĩ họ biết trước tương lai. Và lịch sử cho thấy, phần lớn chúng ta đều không biết trước tương lai đâu!”
Các Loại Quỹ ETF Phổ Biến tại Việt Nam
Quỹ ETF đầu tư vào chỉ số nội
“Xin chào các nhà đầu tư khôn ngoan, Cú Thông Thái lại đến để bóc trần thế giới quỹ ETF là gì tại Việt Nam! Hôm nay, chúng ta sẽ mổ xẻ từng loại ETF để bạn biết đích xác nên rót tiền vào đâu!”
Bìm Bịp nhíu mày: “Quỹ ETF ở Việt Nam có gì đâu mà phải phân tích dài dòng thế?”
“Ồ, nhìn cái mặt ngây thơ kia kìa! Thị trường ETF Việt Nam đã phát triển vượt bậc trong 5 năm qua đấy, các quỹ ETF nội tăng tới 300% về quy mô tài sản,” tôi hào hứng đáp.
“Đầu tiên phải kể đến FUEVFVND của VietFund Management – ETF lớn nhất thị trường với quy mô tài sản quản lý khoảng 12.000 tỷ đồng tính đến tháng 3/2025. Quỹ này mô phỏng chỉ số VN Diamond – tập hợp những cổ phiếu đạt giới hạn sở hữu nước ngoài. Với mức phí quản lý 0,8%/năm, đây là lựa chọn ưa thích của nhiều nhà đầu tư cá nhân.”
Cú Hồng tò mò: “Em nghe nói FUEVFVND có hiệu suất khá tốt, phải không anh?”
“Đúng vậy! Trong 3 năm gần đây (2020-2023), FUEVFVND đạt mức tăng trưởng khoảng 32%, thậm chí vượt trội so với VN-Index. Đặc biệt, trong giai đoạn thị trường biến động mạnh năm 2022, quỹ này chỉ giảm 28% trong khi VN-Index giảm 32%.”
“Tiếp theo là E1VFVN30 của VCSC – quỹ mô phỏng chỉ số VN30 với quy mô khoảng 12.000 tỷ đồng. Phí quản lý 0,65%/năm và thanh khoản cao. Đây là ETF phù hợp cho người mới bắt đầu vì có độ biến động thấp hơn.”
“Anh Minh, một khách hàng của tôi ở Hà Nội, đã đều đặn đầu tư 15 triệu/tháng vào E1VFVN30 từ năm 2019. Đến nay danh mục của anh đã tăng giá trị lên 720 triệu đồng từ số vốn ban đầu 540 triệu, tương đương lợi nhuận 33% sau 3 năm.”
Chim Lợn ngồi cạnh lẩm bẩm: “Vậy thì có gì hay ho, tôi từng lời 50% chỉ trong một tuần với mã penny mà.”
Tôi liếc nhìn Chim Lợn: “Nhưng tới bây giờ tài khoản cậu âm 60% rồi, phải không? ETF không phải để ‘bốc đầu’, mà để xây dựng tài sản dài hạn!”
Quỹ ETF đầu tư vào chỉ số quốc tế
“Thế còn ETF quốc tế thì sao, có phải tốn nhiều tiền không?” Ngựa Vằn thắc mắc.
“Đây là câu hỏi hay! Nhà đầu tư Việt Nam vẫn chưa tiếp cận được thị trường toàn cầu dễ dàng thông qua các ETF quốc tế được niêm yết tại Việt Nam.”
“FUEVFVND là ETF được các tổ chức nước ngoài ưa chuộng nhất khi muốn đầu tư vào Việt Nam, với khoảng 40% tài sản từ nhà đầu tư nước ngoài. Nhưng giờ chúng ta vẫn chưa có ETF cho phép người Việt đầu tư ra thế giới.”
Ta sẽ phải sử dụng các dịch vụ cao cấp hơn của các ngân hàng đầu tư nước ngoài để tiếp cận loại hình này.
Cá Mập – nhà đầu tư kỳ cựu, gật đầu chia sẻ: “Tôi đã phân bổ 1,2 tỷ đồng vào các ETF quốc tế để đa dạng hóa danh mục. Khi thị trường Việt Nam điều chỉnh mạnh năm 2022, các ETF quốc tế giúp danh mục tôi bớt đau đớn hơn nhiều.”
“Nhớ rằng, khi đầu tư vào ETF quốc tế, bạn sẽ đối mặt với rủi ro tỷ giá. Nếu đồng USD mạnh lên so với VND, bạn sẽ hưởng lợi khi quy đổi về tiền Việt. Ngược lại, nếu USD yếu đi, lợi nhuận của bạn có thể giảm khi quy đổi.”
Kết luận và Lời khuyên cho Nhà Đầu Tư
Những điều cần thiết khi đầu tư vào Quỹ ETF
“Cú Thông Thái đây! Sau chặng đường dài khám phá thế giới quỹ ETF là gì, đã đến lúc tôi tổng kết những điều cốt lõi để các bạn không ‘chết đuối’ trong biển đầu tư!”
Bìm Bịp nhìn tôi với ánh mắt hoài nghi: “Nghe cả buổi rồi, nhưng thực tế phải đầu tư ETF như thế nào?”
“Câu hỏi xuất sắc!” Tôi gật đầu. “Trước tiên, hãy xác định mục tiêu đầu tư của bạn. Chẳng hạn, nếu bạn muốn tích lũy cho nghỉ hưu 20 năm nữa, chiến lược sẽ khác với việc tích lũy mua nhà trong 5 năm tới.”
“Đa dạng hóa đúng cách là chìa khóa. Đừng chỉ đầu tư vào một ETF. Tại Việt Nam, một danh mục cân bằng có thể bao gồm 60% vào E1VFVN30 cho các mã lớn và 40% cho FUEVFVND để tăng trưởng tốt hơn”
“Cú Hồng nè, em ấy đang đầu tư theo phương pháp Dollar-Cost Averaging (DCA) – mỗi tháng rót đều đặn 10 triệu vào E1VFVN30. Đây là chiến lược rất hợp lý cho người trẻ mới bắt đầu.”
“Đúng vậy! Phương pháp DCA giúp tránh rủi ro đầu tư một khoản lớn vào thời điểm không thuận lợi. Thống kê cho thấy, nhà đầu tư Việt Nam áp dụng DCA từ 2020-2023 vào ETF đạt hiệu suất tốt hơn 12% so với người đầu tư một lần.”
“Tái cân bằng danh mục định kỳ cũng rất quan trọng. Ví dụ, nếu kế hoạch ban đầu là 60% ETF VN30 và 40% ETF VN100, nhưng sau một thời gian tỷ lệ thay đổi thành 70%-30%, bạn nên điều chỉnh lại. Thời điểm tái cân bằng thích hợp là 6 tháng/lần.”
Chim Lợn lẩm bẩm: “Tôi muốn đầu tư vào ETF nhưng sợ thị trường đang ở đỉnh.”
“Đó chính là lợi thế của phương pháp DCA! Thay vì cố đoán đỉnh đáy, hãy đầu tư đều đặn. Năm 2022, khi VN-Index giảm 32%, những người áp dụng DCA vào ETF VN30 chỉ giảm khoảng 22% và đã phục hồi hoàn toàn vào tháng 6/2023.”
Tư vấn từ các chuyên gia tài chính
“Tiện đây, tôi đã phỏng vấn một số chuyên gia hàng đầu về ETF tại Việt Nam. Họ có những lời khuyên vàng nào?”
“Anh Nguyễn Minh Tuấn – Giám đốc Đầu tư tại Dragon Capital cho rằng: ‘ETF là công cụ phù hợp nhất cho 80% nhà đầu tư cá nhân Việt Nam. Với thời gian đầu tư từ 5 năm trở lên, ETF theo VN30 có thể mang lại lợi nhuận 10-15%/năm, cao hơn hẳn tiền gửi ngân hàng.'”
“Chị Lê Thị Hằng – Chuyên gia tư vấn tài chính độc lập, khuyên: ‘Nhà đầu tư nên phân bổ 50-60% danh mục vào ETF nội địa, 20-30% vào ETF quốc tế, và 10-20% còn lại có thể linh hoạt theo chiến lược cá nhân. Đặc biệt, người trẻ nên bắt đầu sớm với 1-2 triệu đồng mỗi tháng vào ETF thay vì đợi có số tiền lớn.'”
Cá Mập – nhà đầu tư kỳ cựu, chia sẻ kinh nghiệm: “Tôi đã trải qua 3 chu kỳ thị trường từ 2008. Điều quan trọng nhất là kiên nhẫn. Danh mục ETF của tôi có những giai đoạn giảm 30%, nhưng nhìn toàn cục 15 năm qua, tôi đã đạt mức sinh lời trung bình 12%/năm – gấp đôi lãi suất tiết kiệm.”
Cá Mập cảnh báo: ‘ETF không phải là công cụ để kiếm lời ngắn hạn. Nếu bạn cần tiền trong vòng 1-2 năm, hãy gửi tiết kiệm. ETF là để tích lũy dài hạn, ít nhất 3-5 năm. Đặc biệt, đừng vay tiền để đầu tư ETF vì không phù hợp với tính chất của công cụ này.'”
“Thêm nữa, tôi khuyên các bạn nên chú ý đến thuế và phí giao dịch. Tại Việt Nam, giao dịch ETF chịu thuế 0,1% trên giá trị giao dịch, không có thuế thu nhập từ đầu tư. Nếu giao dịch quá thường xuyên, chi phí có thể làm giảm đáng kể lợi nhuận.”
“Một chiến lược thông minh khác là đầu tư vào ETF thông qua tài khoản chứng khoán ủy thác định kỳ mỗi tuần. Ví dụ, TCBS hay SSI đều có dịch vụ này, cho phép đầu tư tự động hàng tháng vào ETF mà không cần theo dõi thị trường hàng ngày.”
Tôi nhìn thẳng vào những nhà đầu tư trẻ trong phòng: “Hãy nhớ, đầu tư không phải là cuộc đua tốc độ mà là cuộc hành trình bền bỉ. ETF không giúp bạn giàu nhanh như đánh lô đề, nhưng nó sẽ không khiến bạn mất trắng như đánh lô đề! Đầu tư ETF giống như nuôi gà đẻ trứng hàng ngày, còn chọn cổ phiếu giống như đi săn thỏ – có ngày trúng lớn, nhưng nhiều ngày trắng tay đói bụng.”
“Đừng như Chim Lợn và Bìm Bịp – cứ mãi đi tìm công thức làm giàu thần tốc. Thành công trong đầu tư đến từ kỷ luật, kiên nhẫn và chiến lược phù hợp. ETF là công cụ của những người thông minh, biết chấp nhận lợi nhuận hợp lý để đổi lấy sự an toàn và bền vững!”
