So sánh 5 kênh đầu tư phổ biến tại Việt Nam: Lợi thế, rủi ro?

Đầu tư tài chính đã trở thành nhu cầu thiết yếu khi mỗi người Việt ngày càng ý thức hơn về việc bảo vệ và phát triển nguồn vốn cá nhân. Thị trường Việt Nam đa dạng với nhiều kênh đầu tư phổ biến như gửi tiết kiệm, vàng, chứng khoán, bất động sản và quỹ đầu tư. Vậy các kênh này có gì khác nhau? Ưu nhược điểm, độ rủi ro và tính thanh khoản ra sao? Ai phù hợp với từng loại? Cùng khám phá 5 kênh đầu tư phổ biến tại Việt Nam và thông tin chi tiết qua bài viết này với Cú Thông Thái.

1. Đánh giá 5 kênh đầu tư phổ biến tại Việt Nam

Cú xin giới thiệu 5 kênh đầu tư phổ biến tại Việt Nam gồm có: gửi tiết kiệm, vàng, chứng khoán, bất động sản và quỹ đầu tư. Cùng tìm hiểu chi tiết từng kênh nhé.

1.1. Gửi tiết kiệm – “Ông vua an toàn” nhưng lợi nhuận khiêm tốn

Đặc điểm

• Đây là kênh đầu tư phổ biến rộng rãi nhất tại Việt Nam với tổng số tiền gửi ngân hàng hơn 5,6 triệu tỷ đồng – gần 60% GDP quốc gia.
• Dễ dàng thực hiện, không yêu cầu số vốn lớn hay kiến thức chuyên sâu.
• Được bảo vệ bởi hệ thống bảo hiểm tiền gửi với mức tối đa cho mỗi khách hàng lên đến 75 triệu đồng tại một ngân hàng.

Ưu điểm

• An toàn cao: Gần như không có rủi ro mất vốn nếu gửi tại ngân hàng uy tín.
• Thanh khoản tốt: Có thể rút vốn nhanh chóng, đặc biệt là gửi tiết kiệm không kỳ hạn hoặc kỳ hạn ngắn.
• Dễ tiếp cận: Phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người mới bắt đầu đầu tư.

Nhược điểm

• Lãi suất thấp: Thường dao động 4% – 7%/năm, chỉ đủ bù đắp hoặc thấp hơn lạm phát, làm giảm giá trị thực của tiền theo thời gian.
• Thiếu tính linh hoạt đầu tư: Không tận dụng được các cơ hội sinh lời cao hơn trên thị trường tài chính.
• Tính “bảo thủ”: Người gửi tiền dễ bị trì trệ tài chính nếu chỉ trông chờ vào gửi tiết kiệm.
• Độ rủi ro: Thấp nhất trong các kênh.
• Phù hợp cho: Người mới bắt đầu, muốn giữ vốn an toàn, cần thanh khoản cao và tránh rủi ro.

Độ rủi ro: Thấp nhất trong các kênh.

Phù hợp cho: Người mới bắt đầu, muốn giữ vốn an toàn, cần thanh khoản cao và tránh rủi ro.

1.2. Vàng – Kênh đầu tư truyền thống, “nóng lạnh” theo thị trường

Đặc điểm

• Vàng là tài sản vật chất có giá trị lâu đời, luôn được xem như “phương án phòng thủ tài chính” chống lại nguy cơ lạm phát, khủng hoảng.
• Dễ mua bán tại cửa hàng, ngân hàng và các sàn giao dịch.

Ưu điểm

• Phòng ngừa rủi ro: Thường tăng giá trong thời kỳ bất ổn kinh tế và lạm phát.
• Thanh khoản tốt: Người mua bán dễ dàng trên thị trường trong và ngoài nước.
• Tính vật chất: Có thể giữ vàng trong tay, tạo cảm giác an tâm cho nhiều người.

Nhược điểm

• Biến động giá: Giá vàng có thể tăng giảm bất thường theo thời gian, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố quốc tế.
• Không sinh lời trực tiếp: Vàng không tạo ra thu nhập hay chia cổ tức, chỉ dựa vào chênh lệch giá.
• Chi phí lưu giữ và rủi ro vật lý: Giữ vàng có thể mất phí cất giữ hay có nguy cơ bị trộm cắp.
• Thanh khoản phụ thuộc thời điểm: Mặc dù dễ mua bán, nhưng khi giá biến động mạnh, thanh khoản có thể bị ảnh hưởng.

Độ rủi ro: Trung bình, phụ thuộc vào biến động giá thị trường quốc tế.

Phù hợp cho: Những người muốn đa dạng tài sản, phòng thủ chống lạm phát, ưa thích tài sản vật chất.

1.3. Chứng khoán – Kênh đầu tư tiềm năng cao, rủi ro cũng không thấp

Đặc điểm

• Thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua phát triển nhanh với trên 9,3 triệu tài khoản giao dịch.
• Đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu, trái phiếu niêm yết hoặc thông qua quỹ ETF, quỹ mở là phổ biến.

Ưu điểm

• Tiềm năng sinh lời cao: Lợi nhuận có thể vượt lên nhiều lần so với lãi suất tiết kiệm.
• Thanh khoản tương đối tốt: Có thể mua bán trong các phiên giao dịch hàng ngày.
• Đa dạng lựa chọn: Có thể đầu tư dài hạn hay ngắn hạn, cổ phiếu dòng blue-chip ổn định hoặc cổ phiếu tăng trưởng tiềm năng.
• Phù hợp đa dạng nhà đầu tư: Từ người ít vốn đến nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Nhược điểm

• Rủi ro cao: Giá cổ phiếu có thể biến động mạnh do thị trường, kinh tế vĩ mô, chính sách và tâm lý.
• Cần kiến thức và kinh nghiệm: Người mới dễ bị ảnh hưởng bởi “tin đồn”, không có chiến lược dễ dẫn đến thua lỗ.
• Chi phí giao dịch và thuế: Phí môi giới, thuế chuyển nhượng có thể “ăn mòn” lợi nhuận nhỏ lẻ.
• Thanh khoản kém với cổ phiếu nhỏ lẻ: Một số cổ phiếu giao dịch không sôi động, khó bán ra nhanh chóng.

Độ rủi ro: Trung bình đến cao, tùy loại cổ phiếu và chiến lược đầu tư.

Phù hợp cho: Người có kiến thức đầu tư, chấp nhận rủi ro cao để đòi hỏi lợi nhuận lớn, hoặc muốn đầu tư dài hạn theo xu hướng phát triển doanh nghiệp.

1.4. Bất động sản (BĐS) – “Ông hoàng” tài sản vật chất, vốn lớn và phức tạp

Đặc điểm

• BĐS là kênh đầu tư truyền thống chiếm tỷ trọng lớn trong tài sản cá nhân người Việt.
• Bao gồm đất nền, căn hộ, nhà phố, bất động sản thương mại, vùng ven và nghỉ dưỡng.

Ưu điểm

• Tăng giá trị theo thời gian: Thị trường BĐS Việt Nam tăng giá ổn định qua nhiều năm, nhất là tại các đô thị lớn.
• Tạo dòng thu nhập thụ động: Cho thuê nhà, căn hộ có thể tạo ra nguồn tiền đều đặn.
• Tài sản hữu hình: Là giá trị thực, không biến mất như tiền số hay cổ phiếu có biến động.
• Đòn bẩy tài chính: Dễ dàng vay ngân hàng để đầu tư.

Nhược điểm

• Vốn đầu tư lớn: Gần như không thể bắt đầu chỉ với vài triệu hay vài chục triệu đồng.
• Thanh khoản thấp: Mất thời gian nhiều tháng hoặc năm để bán được BĐS.
• Chi phí phát sinh lớn: Thuế, phí bảo trì, quản lý, sửa chữa, quản lý tài sản, rủi ro pháp lý…
• Rủi ro thị trường và pháp lý: Biến động giá BĐS có thể giảm sâu, kèm theo các vấn đề tranh chấp, quy hoạch, thủ tục.
• Cần chuyên môn và kinh nghiệm: Không phải ai cũng dễ dàng “chơi” BĐS thành công.

Độ rủi ro: Trung bình đến cao, hầu hết phụ thuộc vào vị trí, pháp lý và thời điểm thị trường.

Phù hợp cho: Người có vốn lớn, đầu tư dài hạn, thích tài sản vật chất, sẵn sàng giữ vốn lâu dài, có kiến thức hoặc nhờ chuyên gia quản lý.

1.5. Quỹ đầu tư (Quỹ mở, ETF, Quỹ hưu trí) – “Lựa chọn thông minh” cho nhà đầu tư tập trung

Đặc điểm

• Quỹ đầu tư là tập hợp vốn của nhiều nhà đầu tư, được chuyên gia quản lý đầu tư vào nhiều loại tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, BĐS, tiền tệ,…
• Phổ biến nhất là quỹ mở (open-end fund), quỹ ETF và quỹ hưu trí tự nguyện gần đây.

Ưu điểm

• Đa dạng hóa nguồn vốn: Giảm thiểu rủi ro so với đầu tư đơn lẻ.
• Quản lý chuyên nghiệp: Đội ngũ chuyên gia theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư.
• Tiếp cận quy mô lớn và đa loại tài sản: Người nhỏ vốn cũng có thể tham gia.
• Thanh khoản tốt: Quỹ mở cho phép mua bán hàng ngày; ETF giao dịch trên sàn như cổ phiếu.
• Phù hợp đa dạng nhà đầu tư: Từ người mới đến chuyên nghiệp, tất cả đều có thể chọn quỹ phù hợp với khẩu vị rủi ro.

Nhược điểm

• Phí quản lý: Khoản phí hàng năm từ 1 – 2%, làm giảm lợi nhuận thực tế nhưng cũng không đáng kể.
• Rủi ro thị trường: Quỹ cổ phiếu, quỹ ETF có biến động giá theo thị trường chung.
• Khó chủ động chọn từng cổ phiếu: Nhà đầu tư không có quyền quyết định cụ thể từng doanh nghiệp.
• Một số quỹ yêu cầu vốn tối thiểu cao hoặc cam kết thời gian giữ vốn dài.

Độ rủi ro: Thấp đến trung bình (quỹ trái phiếu), Trung đến cao (quỹ cổ phiếu/ETF).

Phù hợp cho: Người mới bắt đầu, muốn đầu tư dài hạn, ưa thích sự chuyên nghiệp, ít thời gian theo dõi thị trường hoặc muốn đa dạng nguồn vốn nhanh.

>> Xem thêm: Quỹ mở, ETF hay bảo hiểm liên kết đầu tư – Chọn gì khi mới bắt đầu?

2. Tổng kết so sánh nhanh 5 kênh đầu tư

Dưới đây là bảng tổng hợp 5 kênh đầu tư phổ biến tại Việt Nam để bạn dễ dàng so sánh: 

Tiêu chí	Gửi Tiết Kiệm	Vàng	Chứng Khoán	Bất Động Sản	Quỹ Đầu Tư (Quỹ Mở, ETF)
Lợi nhuận	Thấp (~4-7%/năm)	Trung bình (biến động theo giá)	Cao (biến động lớn)	Cao (tăng vốn dài hạn, cho thuê)	Từ thấp đến trung bình cao tùy quỹ
Rủi ro	Thấp	Trung bình	Trung đến cao	Trung đến cao	Thấp đến trung bình cao
Thanh khoản	Cao (rút nhanh)	Cao (dễ mua bán)	Trung bình (T+2)	Thấp (tháng đến năm)	Quỹ mở: Cao; ETF: Rất cao
Vốn đầu tư	Thấp	Thấp – Trung bình	Thấp – Trung bình	Cao (tỷ đồng trở lên)	Thấp đến trung bình
Tính chất	An toàn, cố định	Vật chất, phòng chống lạm phát	Động, rủi ro biến động	Vật chất, vốn lớn, lâu dài	Chuyên nghiệp, đa dạng
Phù hợp	Người thích an toàn, mới đầu	Người ưa phòng thủ, truyền thống	Người có kiến thức, chấp nhận rủi ro	Nhà đầu tư lớn, dài hạn	Người muốn đầu tư chuyên nghiệp, đa dạng
Khó khăn	Lợi nhuận thấp, mất giá trị tiền	Biến động giá khó lường	Cần kiến thức vững chắc, không phù hợp cho ai thích “liều mạng”	Vốn lớn, thủ tục, pháp lý phức tạp	Phí quản lý, hiểu sản phẩm

3. Ai nên chọn kênh đầu tư nào?

Dưới đây Cú tổng hợp ngắn gọn để bạn lựa chọn sao cho phù hợp với khẩu vị rủi ro của bản thân nhé: 

• Bạn mới bắt đầu, muốn chắc chắn thì gửi tiết kiệm hoặc quỹ mở trái phiếu là lựa chọn khởi đầu hợp lý.
• Bạn muốn phòng ngừa rủi ro và giữ tài sản, thích tài sản thực vật chất thì giữ vàng với lượng vừa phải.
• Bạn đã có kiến thức, thích chấp nhận rủi ro cao để đổi lấy lợi nhuận tốt thì nên thử chứng khoán hoặc quỹ ETF chỉ số.
• Bạn có vốn lớn, muốn đầu tư dài hạn, thích tài sản hữu hình và không cần thanh khoản nhanh thì bất động sản là kênh tiềm năng.
• Bạn muốn đa dạng hóa, không đủ thời gian nghiên cứu, ưu tiên quản lý chuyên nghiệp nên cân nhắc quỹ đầu tư mở hoặc ETF – đặc biệt quỹ hưu trí để tích lũy tương lai.

4. Quỹ đầu tư Cú Thông Thái SStock – Người bạn đồng hành tin cậy trên hành trình tích lũy tài chính

Bạn đang tìm một nơi đầu tư an toàn, minh bạch, lại có tiềm năng tăng trưởng bền vững? Quỹ đầu tư Cú Thông Thái SStock sẽ là lựa chọn đáng cân nhắc cho bạn. Quỹ không chỉ tập trung vào việc lựa chọn những cổ phiếu có sức tăng trưởng tốt tại Việt Nam mà còn được “đỡ đầu” bởi đội ngũ chuyên gia 20 năm kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về thị trường nội địa.

Điều làm nên sự khác biệt của SStock chính là sự minh bạch rõ ràng trong quản lý, cập nhật thông tin nhanh chóng và tạo điều kiện cho nhà đầu tư dễ dàng theo dõi, điều chỉnh danh mục đầu tư thuận tiện. Quỹ cũng tận dụng công nghệ hiện đại để giúp bạn giao dịch đơn giản, nhanh gọn và linh hoạt, dù bạn bắt đầu với số vốn nhỏ.

>> Đăng ký tài khoản SStock ngay TẠI ĐÂY! 

Với tâm thế luôn đồng hành cùng nhà đầu tư cá nhân, Cú Thông Thái SStock mong muốn trao tay bạn chiếc chìa khóa để mở ra cánh cửa thành công trên con đường xây dựng tài sản bền vững. Ở đây, mỗi bước đi đều được nghiên cứu kỹ lưỡng, để tiền của bạn không chỉ tăng lên mà còn được bảo vệ trong mọi biến động của thị trường.

Hãy để SStock trở thành người bạn đồng hành, giữ vững niềm tin và sẵn sàng bước cùng bạn trên hành trình tài chính của đời mình – từ những bước đầu chập chững đến khi bạn trở thành nhà đầu tư tự tin và vững vàng. 

Kết luận

Cú luôn bảo với các bạn rằng: Không có kênh đầu tư nào hoàn hảo cho mọi người hay mọi hoàn cảnh. Mỗi loại tài sản và kênh đầu tư đều có ưu nhược điểm, cần dựa vào mục tiêu tài chính, sức chịu đựng rủi ro, khả năng vốn và thời gian bạn có để lựa chọn cho phù hợp.

Người khôn ngoan là người biết đa dạng hóa danh mục đầu tư, tận dụng điểm mạnh của các kênh khác nhau để cân bằng rủi ro và gia tăng lợi nhuận theo thời gian. Đừng để tiền “chết” trong tài khoản tiết kiệm mà hãy để tiền “làm việc” thông minh trên từng kênh phù hợp với bạn.

Đầu tư là hành trình dài hơi và cần kiên nhẫn và cần có một kế hoạch rõ ràng. Hãy trang bị kiến thức, chọn đối tác uy tín và bắt đầu ngay hôm nay để tương lai tài chính của bạn sẽ bền vững hơn bao giờ hết!

Disclaimer:

Bài viết dựa trên số liệu và phân tích từ báo cáo “Việt Nam và Hành Trình Kiến Tạo Ngành Quản Lý Tài Sản” (SHS Research, 2025), cùng những quan sát thực tiễn về thị trường tài chính Việt Nam hiện nay. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải lời khuyên đầu tư.