Fibonacci là gì trong chứng khoán? Cách ứng dụng thực chiến

Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một “chỉ báo” mà nhiều người coi là ma thuật, một bí ẩn từ thời cổ đại len lỏi vào từng biểu đồ giá: Fibonacci trong chứng khoán. Bạn có biết rằng, những con số tưởng chừng khô khan này lại có thể là “vũ khí” lợi hại giúp bạn “khủng bố” thị trường và kiếm về kha khá lợi nhuận không? Hãy cùng Cú Thông Thái khám phá Fibonacci là gì, cách ứng dụng thực chiến và cả những “mặt tối” mà bạn cần dè chừng nhé!

1. Fibonacci là gì? Lịch sử dãy số Fibonacci

Trước khi lao vào thị trường chứng khoán, chúng ta cần phải hiểu rõ “nhân vật chính” của chúng ta là ai đã. Dãy số Fibonacci không phải là phát minh của riêng thị trường tài chính, mà nó bắt nguồn từ một bộ óc vĩ đại của thế kỷ 13: nhà toán học người Ý Leonardo Fibonacci. Ông còn được biết đến với nhiều cái tên khác như Leonardo Pisano hay Leonardo Bonacci, và công lao to lớn của ông là đã giới thiệu các chữ số Ả Rập vào châu Âu, thay thế cho hệ thống số La Mã cồng kềnh.

Nhưng điều khiến ông trở nên bất tử trong lịch sử toán học chính là dãy số Fibonacci (Fibonacci Summation Series). Đây là một dãy số mà mỗi số tiếp theo là tổng của hai số đứng trước nó. Dãy số này thường được bắt đầu bằng 0 và 1, hoặc 1 và 1. Cụ thể, nó trông như thế này: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987,… và cứ thế tiếp diễn đến vô cực.

Điều kỳ diệu thực sự xuất hiện khi chúng ta bắt đầu tính tỷ lệ giữa các số liên tiếp trong dãy. Khi dãy số tiến đến vô cực, tỷ lệ giữa một số với số liền trước nó sẽ xấp xỉ 1.618. Ngược lại, tỷ lệ giữa một số với số liền sau nó sẽ xấp xỉ 0.618.

Tỷ lệ 1.618 này được mệnh danh là Tỷ lệ Vàng (Golden Ratio), hay còn gọi là Tỷ lệ Thần thánh (Divine Proportion), hoặc được ký hiệu bằng chữ cái Hy Lạp Phi (PHI). Tỷ lệ 0.618 chính là nghịch đảo của 1.618.

Những tỷ lệ này không chỉ là những con số trên giấy mà còn xuất hiện khắp nơi trong tự nhiên và nghệ thuật. Từ cấu trúc vỏ ốc anh vũ xoắn ốc hoàn hảo, đến sự sắp xếp cánh hoa hướng dương, cấu trúc cành cây tùng, thậm chí là tỷ lệ trong cơ thể người.

Các công trình kiến trúc vĩ đại như đền Parthenon ở Athens hay Kim tự tháp Giza cũng được xây dựng theo tỷ lệ này. Như Galileo từng nói: “Toán học là bảng chữ cái mà Chúa đã viết vũ trụ”. Nghe có vẻ “tâm linh” nhưng lại vô cùng “logic” đúng không?

2. Fibonacci trong chứng khoán là gì? 

Trong phân tích chứng khoán, các công cụ dựa trên Fibonacci được sử dụng rộng rãi để dự đoán các mức hỗ trợ và kháng cự tiềm năng, cũng như xác định mục tiêu giá hoặc các vùng mà xu hướng có thể mở rộng. Ý tưởng cốt lõi là hành vi con người (yếu tố chính điều khiển giá thị trường) có xu hướng lặp lại các mô hình nhất định và phản ứng mạnh tại các tỷ lệ Fibonacci này.

Các tỷ lệ Fibonacci chính mà dân giao dịch thường dùng bao gồm: 0.382, 0.50, 0.618, 0.786, 1.00, 1.272, và 1.618. Ngoài ra, còn có các tỷ lệ phụ như 0.236, 0.886, 2.272, 2.618, 3.62, 4.236, 4.62.

Quan trọng là, những mức này không phải là “điểm đảo chiều chính xác 100%” mà là các khu vực quan trọng nơi thị trường có khả năng cao sẽ tạm dừng, củng cố, hoặc thậm chí đảo chiều. Đừng mong đợi một “phép thuật” xảy ra ngay tại một con số cụ thể, hãy coi chúng như những “nam châm giá” thu hút hành động của thị trường.

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ, hầu hết các phần mềm giao dịch đều có sẵn các công cụ vẽ Fibonacci để tự động tính toán và hiển thị các mức này một cách dễ dàng. Bạn không cần phải là một nhà toán học thiên tài để sử dụng chúng đâu, chỉ cần biết kéo chuột thôi!

3. Tổng hợp các loại Fibonacci trong chứng khoán

Để giúp bạn hình dung rõ hơn, chúng ta sẽ đi sâu vào các loại công cụ Fibonacci phổ biến nhất trong chứng khoán. Mỗi loại đều có cách vẽ và ứng dụng riêng, nhưng tất cả đều dựa trên cùng một nguyên lý toán học “thần kỳ” kia.

3.1. Fibonacci Retracement (Mở rộng/Hồi lại Fibonacci)

Fibonacci Retracement có lẽ là “người bạn” quen thuộc nhất của mọi nhà phân tích kỹ thuật. Nó được ví như một “thước kẻ” giúp chúng ta đo lường mức độ điều chỉnh của giá sau một động thái tăng hoặc giảm mạnh.

Cách vẽ và ứng dụng:

Bước 1. Xác định “Swing High” và “Swing Low”: 

Đây là bước quan trọng nhất, giống như việc bạn phải tìm đúng điểm đặt thước kẻ.

• Trong xu hướng tăng: Kéo công cụ Fibonacci Retracement từ điểm thấp nhất của một sóng tăng (Swing Low) lên điểm cao nhất của sóng đó (Swing High).
• Trong xu hướng giảm: Kéo công cụ Fibonacci Retracement từ điểm cao nhất của một sóng giảm (Swing High) xuống điểm thấp nhất của sóng đó (Swing Low).

Bước 2. Các mức “ma thuật”: 

Phần mềm sẽ tự động hiển thị các đường ngang tại các tỷ lệ Fibonacci chính: 23.6%, 38.2%, 50%, 61.8%, và 76.4%. Trong đó, 38.2%, 50%, và 61.8% là những mức được quan tâm nhiều nhất, và mức 61.8% (Golden Ratio) thường được coi là quan trọng nhất. Mặc dù 50% không phải là tỷ lệ Fibonacci trực tiếp, nhưng nó vẫn được chấp nhận rộng rãi vì tính chất “một nửa” của nó.

Bước 3. Thực chiến “chống chọi” với thị trường:

(i) Khi giá điều chỉnh (pullback) trong xu hướng tăng: Sau khi giá tăng mạnh và đạt đỉnh (Swing High), nó thường sẽ “nghỉ ngơi” một chút bằng cách giảm trở lại. Các mức Fibonacci Retracement sẽ cho bạn biết những “trạm dừng chân” tiềm năng mà tại đó giá có thể tìm thấy hỗ trợ và tiếp tục xu hướng tăng.

Ví dụ minh họa:

• Giá vàng tương lai vào tháng 2/2007, sau khi tăng mạnh, đã tìm thấy hỗ trợ quanh mức 0.618 khi giá điều chỉnh.
• Cổ phiếu General Motors (GM) chỉ có một đợt kéo ngược nhỏ về mức 0.236 trước khi lại tiếp tục tăng.
• Biểu đồ S&P 500 cho thấy giá điều chỉnh 50% tại điểm E, sau đó tăng mạnh. Một trường hợp khác, giá điều chỉnh 61.8% từ điểm D đến E và đảo chiều ngay lập tức tại điểm F.
• Đối với FedEx (FDX), giá đã đảo chiều tại điểm C sau khi giảm khoảng 62% từ đợt tăng AB. Sau đó, tại điểm E, hỗ trợ xuất hiện gần mức hồi lại 50%.

(ii) Khi giá điều chỉnh tăng (bounce) trong xu hướng giảm: Tương tự, sau một đợt giảm giá mạnh, giá có thể bật lên một chút trước khi tiếp tục giảm. Các mức Fibonacci Retracement sẽ chỉ ra các vùng kháng cự tiềm năng.

Ví dụ: Đồng Euro trên biểu đồ hàng ngày đã tìm thấy kháng cự đầu tiên ở mức 0.618 và sau đó ở mức 0.786 của một sóng giảm.

(iii) Đừng quên điểm dừng lỗ (Stop-Loss): 

Một chiến lược hay là đặt lệnh dừng lỗ thấp hơn một hoặc hai penny so với mức hồi lại 67% (hoặc 62%) của động thái tăng trước đó để bảo vệ vị thế. Mặc dù có nghiên cứu đề xuất 67% có thể hiệu quả hơn, 38%, 50%, 62% vẫn là các mức phổ biến và được nhiều người dùng.

Lưu ý “nhỏ mà có võ”:

• Không phải lúc nào cũng “chuẩn chỉnh”: Giá không phải lúc nào cũng đảo chiều chính xác tại một mức Fibonacci cụ thể. Hãy coi chúng là “vùng” chứ không phải “điểm” cố định.
• “Fibonacci Clusters” (Cụm Fibonacci): Khi nhiều mức Fibonacci (từ các đợt tăng/giảm khác nhau) hội tụ trong một phạm vi hẹp, chúng tạo thành một “vùng quyết định giá” cực kỳ quan trọng. Đây giống như việc bạn có nhiều “chỉ báo” cùng xác nhận một điều, tăng thêm độ tin cậy.

3.2. Fibonacci Extensions (Mở rộng Fibonacci)

Trong khi Retracement nhìn về quá khứ để tìm điểm điều chỉnh, Fibonacci Extensions (hoặc Projections) lại hướng tới tương lai, giúp chúng ta dự đoán các mục tiêu giá tiềm năng khi một xu hướng tiếp diễn và vượt qua 100% của động thái ban đầu. Chúng đặc biệt hữu ích trong các xu hướng mạnh mẽ hoặc khi giá “phá vỡ lên vùng trời xanh” (blue sky breakout) – tức là vượt qua tất cả các mức cao lịch sử.

Cách vẽ và ứng dụng:

Bước 1. Xác định ba điểm: Để vẽ Extensions, bạn cần ba điểm: điểm bắt đầu của xu hướng (A), điểm cao/thấp nhất của sóng đầu tiên (B), và điểm kết thúc của đợt điều chỉnh (C).

Bước 2. Kéo công cụ Extensions: Sử dụng công cụ Fibonacci Extension (thường yêu cầu ba điểm) trên phần mềm của bạn. Kéo từ A đến B, sau đó đến C.

Bước 3. Quan sát các mức: Các mức Extensions phổ biến sẽ hiển thị, bao gồm 1.272, 1.618, 2.618, 4.236.

Bước 4. Thực chiến “chốt lời như một pro”: Khi giá vượt qua điểm B và tiếp tục xu hướng, các mức Extensions này trở thành các mục tiêu chốt lời tiềm năng. Nhiều động thái giá có xu hướng kết thúc, ít nhất là tạm thời, tại các mức Extensions này.

Ví dụ: Trong một ví dụ của nguồn, giá đã tăng vượt qua các mức 1.382 và 1.618. Việc chốt lời tại mức 1.000 có thể đã mang lại một giao dịch khá thành công. Một ví dụ khác trên biểu đồ mini-sized Dow cho thấy giá giảm nhẹ tại mức mở rộng 1.272 và 1.618, cho thấy đây là các mức kháng cự tạm thời.

3.3. Fibonacci Fans (Quạt Fibonacci)

Fibonacci Fans là một công cụ thú vị kết hợp cả yếu tố giá và thời gian, tạo ra một “chiếc quạt” trên biểu đồ để chỉ ra các vùng hỗ trợ và kháng cự động.

Cách vẽ và ứng dụng:

Bước 1. Chọn điểm gốc: Chọn một điểm đáy (low) hoặc đỉnh (high) quan trọng làm điểm xuất phát.

Bước 2. Vẽ đường thẳng đứng tưởng tượng: Kéo một đường thẳng đứng tưởng tượng từ điểm gốc đến một điểm cao/thấp khác của xu hướng.

Bước 3. Tạo “chiếc quạt”: Phần mềm sẽ tự động vẽ các đường chéo từ điểm gốc đi qua các mức hồi lại Fibonacci (38.2%, 50%, 61.8%) trên đường thẳng đứng tưởng tượng đó.

Bước 4. Thực chiến “đón đầu xu hướng”:

• Các đường fanline này hoạt động như các đường xu hướng động.
• Khi giá chạm hoặc phá vỡ một đường fanline, nó thường gợi ý rằng giá sẽ di chuyển về phía đường fanline tiếp theo.
• Các đường fanline có thể đóng vai trò hỗ trợ khi giá đang tăng và kháng cự khi giá đang giảm.
• Sự phá vỡ qua một đường fanline có thể là chất xúc tác cho động thái giá mạnh hơn.

Ví dụ: Một biểu đồ lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản 10 năm cho thấy các mức hỗ trợ tại fanline hoạt động rất tốt, với một điểm dừng nhẹ tại 38.2% và một sự bật lên từ 50% fanline.

3.4. Fibonacci Arcs (Cung Fibonacci)

Fibonacci Arcs là một cách tiếp cận khác để sử dụng sức mạnh của các tỷ lệ Fibonacci. Thay vì các đường thẳng như fanline, Arc tạo ra các cung tròn, cung cấp các mức hỗ trợ và kháng cự động trên biểu đồ.

Cách vẽ và ứng dụng:

Bước 1. Chọn điểm gốc và điểm cực đoan: Chọn một điểm đáy hoặc đỉnh làm điểm gốc và một đỉnh hoặc đáy khác làm điểm cực đoan của động thái giá.

Bước 2. Vẽ các cung tròn: Phần mềm sẽ vẽ các cung tròn từ điểm gốc, với bán kính tương ứng với các mức Fibonacci 38.2%, 50%, 61.8% trên đoạn thẳng nối điểm gốc và điểm cực đoan.

Bước 3. Thực chiến “đọc vị” đường cong:

• Các cung tròn này đóng vai trò là các mức hỗ trợ/kháng cự tiềm năng.
• Khi giá chạm một cung, nó có thể báo hiệu một sự đảo chiều hoặc một giai đoạn củng cố.
• Một sự phá vỡ qua một cung thường kích hoạt một động thái về phía cung tiếp theo.

Ví dụ: Trên biểu đồ ngô hàng tuần, giá đã tìm thấy hỗ trợ rất mạnh tại cung 38.2% vào tháng 11/2002 và tiếp tục tại cung 50% vào tháng 3 và tháng 5/2003.

4. Ý nghĩa của tỷ lệ Fibonacci: Vì sao chúng ta lại “tin” vào chúng?

Vậy, tại sao những tỷ lệ này lại có ý nghĩa và được nhiều nhà giao dịch tin dùng đến vậy? Không chỉ là những đường kẻ trên biểu đồ, chúng còn mang nhiều tầng ý nghĩa quan trọng:

• Xác định Hỗ trợ và Kháng cự: Đây là ứng dụng cơ bản nhất. Các tỷ lệ Fibonacci giúp nhà đầu tư nhận diện các khu vực tiềm năng nơi giá có thể “chững lại”, bật lên (hỗ trợ) hoặc bị đẩy xuống (kháng cự). Việc này giống như việc bạn biết trước những “ngưỡng cửa” quan trọng mà giá cần phải vượt qua.
• Dự đoán Mục tiêu giá: Với Fibonacci Extensions và Projections, bạn có thể “tiên tri” các mục tiêu giá tiềm năng cho một động thái xu hướng, đặc biệt khi giá đang ở vùng “chưa từng có”. Điều này giúp bạn đặt lệnh chốt lời một cách hợp lý và tối ưu hóa lợi nhuận.
• Xác định Điểm vào/ra và Dừng lỗ: Các mức Fibonacci cung cấp những gợi ý quý giá cho các điểm vào lệnh (entry point), điểm chốt lời (take profit) hoặc đặt lệnh dừng lỗ (stop-loss). Ví dụ, bạn có thể đặt dừng lỗ dưới mức hồi lại 62%, hoặc chốt lời tại các mức mở rộng 1.272 hay 1.618.
• Xác nhận Xu hướng và Sức mạnh thị trường: Nếu giá liên tục phản ứng tại các mức Fibonacci quan trọng, đó có thể là một dấu hiệu xác nhận rằng xu hướng hiện tại đang rất mạnh và có khả năng tiếp diễn.
• “Fibonacci Clusters” – Tăng cường độ tin cậy: Khi nhiều loại Fibonacci khác nhau (retracement, extension, projection) cùng hội tụ tại một phạm vi giá hẹp, nó tạo thành một “cụm Fibonacci” hay “vùng quyết định giá”. Những vùng này được coi là có độ tin cậy cao hơn nhiều so với một mức Fibonacci đơn lẻ, giống như việc có nhiều “nhân chứng” cùng xác nhận một sự kiện vậy.

5. Một số lưu ý khi sử dụng chỉ số Fibonacci

Fibonacci có thể là một công cụ mạnh mẽ, nhưng giống như bất kỳ công cụ nào, nó cần được sử dụng một cách thông minh và có chiến lược. Dưới đây là những “mẹo vặt” và “lưu ý” để bạn không biến “phép màu” thành “ác mộng” trong giao dịch:

Lưu ý 1: Hãy kết hợp đa chỉ báo

Đây là nguyên tắc vàng. Fibonacci không phải là “chén thánh” hay hệ thống giao dịch độc lập. Nó chỉ là một mảnh ghép trong bức tranh lớn của phân tích kỹ thuật.

Hãy kết hợp Fibonacci với các công cụ khác như:

• Mô hình nến (Candlesticks): Để tìm tín hiệu đảo chiều rõ ràng hơn.
• Mẫu biểu đồ (Chart Patterns): Như mô hình hai đỉnh, hai đáy, vai đầu vai, cờ, nêm, tam giác. Nếu một mức Fibonacci trùng với một mô hình đáng tin cậy, độ tin cậy của tín hiệu sẽ tăng lên đáng kể.
• Đường xu hướng (Trendlines) và kênh giá (Channels): Để xác định bối cảnh thị trường và hướng đi chính.
• Hỗ trợ/kháng cự truyền thống: Các vùng đỉnh/đáy lịch sử hoặc các mức giá tròn (psychological levels) thường có sức mạnh đáng kể.
• Các chỉ báo động lượng (Momentum Indicators): Như Stochastic, RSI, MACD để xác nhận sự đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng.

Lưu ý 2: “Chọn mặt gửi vàng” – Chọn đúng điểm Swing!

Việc xác định các điểm cao (Swing High) và thấp (Swing Low) quan trọng để vẽ Fibonacci là cực kỳ quan trọng. Một sai lầm nhỏ trong việc chọn điểm gốc có thể dẫn đến toàn bộ phân tích bị sai lệch.

Chẳng hạn, khi chạy retracement từ đáy lên đỉnh trong xu hướng tăng, bạn cần chạy từ các đáy (lows) đến mức đỉnh cao nhất (highest high) hiện tại trên biểu đồ. Chạy từ các swing không liên quan hoặc đã bị phá vỡ sẽ không có giá trị.

Lời khuyên: Hãy luyện tập thật nhiều để “thuần thục” con mắt của bạn trong việc tìm kiếm các swing phù hợp. Giống như tìm người yêu vậy, phải chọn đúng thì mới hạnh phúc được!

Lưu ý 3: Đừng “định kiến” về hướng!

• Sau khi xác định một vùng Fibonacci, đừng vội vàng tin rằng thị trường sẽ phải đi theo hướng bạn mong muốn. Thị trường là một thực thể sống, năng động và luôn thay đổi.
• Hãy sử dụng lệnh trailing stop để bảo vệ lợi nhuận của bạn khi giao dịch diễn ra thuận lợi. Đừng bao giờ nghĩ rằng “thiết lập này sẽ luôn đúng cho tôi”.

Lưu ý 4: “Cũ người mới ta” nhưng không phải lúc nào cũng đúng!

• Một lầm tưởng phổ biến là các mức hỗ trợ/kháng cự Fibonacci cũ sẽ tự động trở thành các mức mới khi bị phá vỡ. Điều này không phải lúc nào cũng đúng trong phương pháp Fibonacci này.
• Thay vào đó, hãy luôn tìm cách vẽ các mức mới dựa trên hoạt động giá gần đây nhất. “Thị trường là một sinh vật sống, đang phát triển, và chúng ta phải phân tích nó như vậy”.

Lưu ý 5: Đừng coi thường 50%!

Mặc dù 50% không phải là một tỷ lệ Fibonacci trực tiếp, nó vẫn được sử dụng rộng rãi và có ý nghĩa quan trọng trong phân tích kỹ thuật. Nhiều nhà giao dịch coi đây là một điểm cân bằng tâm lý quan trọng.

>> Xem thêm:

Giải thích mô hình cờ đuôi nheo trong 5 phút

Đầu cơ giá xuống và một số thủ thuật trong thao túng thị trường chứng khoán

6. Nhược điểm của dãy số Fibonacci chứng khoán

Dù được nhiều người ca tụng, Fibonacci không phải là không có những “gót chân Achilles” của riêng nó. Việc hiểu rõ những nhược điểm này sẽ giúp bạn sử dụng công cụ một cách thận trọng và hiệu quả hơn.

Quá nhiều mức tiềm năng, gây “loạn não”:

Đây là vấn đề đau đầu nhất. Với vô số các mức hồi lại và mở rộng (23.6%, 38.2%, 50%, 61.8%, 76.4%, 1.272, 1.618, v.v.), giá có thể dừng ở bất kỳ mức nào trong số đó, đôi khi chỉ đơn giản là do ngẫu nhiên. Điều này khiến việc giao dịch trở nên phức tạp, khó đưa ra quyết định dứt khoát và dễ bị chủ quan. 

Không có độ chính xác tuyệt đối, chỉ là “xấp xỉ”:

Thị trường hiếm khi (hoặc không bao giờ) đảo chiều chính xác tại một mức Fibonacci cụ thể. Các mức này chỉ là các vùng xấp xỉ. Việc kỳ vọng một sự đảo chiều “ma thuật” tại đúng con số đó có thể dẫn đến thất vọng và thua lỗ.

Không phải hệ thống độc lập:

Như đã đề cập, Fibonacci không hoạt động hiệu quả như một hệ thống giao dịch độc lập. Nếu chỉ dựa vào Fibonacci mà không kết hợp với các công cụ khác, bạn đang tự đặt mình vào tình thế rủi ro cao.

Tính chủ quan trong việc chọn điểm Swing:

Việc xác định các điểm cao/thấp (swing high/low) “quan trọng” để vẽ Fibonacci là một nghệ thuật hơn là khoa học. Không có “một cách đúng duy nhất” để làm điều này. Điều này mở ra cánh cửa cho sự chủ quan và khiến các nhà giao dịch thiếu kinh nghiệm dễ mắc lỗi.

Rủi ro cao cho điểm dừng lỗ:

Việc đặt lệnh dừng lỗ dưới mức thấp nhất trước đó (hoặc trên mức cao nhất trước đó) có thể đòi hỏi chấp nhận mức rủi ro cao so với lợi nhuận tiềm năng của giao dịch. Điều này có thể không phù hợp với tất cả các chiến lược quản lý vốn.

Độ tin cậy của các mức thấp hơn:

Các mức hồi lại Fibonacci dưới 38.2% (ví dụ: 23.6%) thường được coi là kém tin cậy hơn và dễ bị phá vỡ trong thị trường biến động. Đừng quá đặt niềm tin vào chúng.

Vấn đề yếu tố thời gian và quy mô biểu đồ (đối với Fans và Arcs):

Với Fibonacci Fans và Arcs, việc thay đổi tỷ lệ biểu đồ (zoom in/out) hoặc sự trôi qua của thời gian có thể ảnh hưởng đến hình dạng và hiệu quả của chúng. Đặc biệt, các fanline dài hạn có thể bị ảnh hưởng bởi vấn đề dữ liệu cuối tuần và ngày lễ.

Ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài:

Các cú sốc thị trường bên ngoài (external shocks) hoặc các sự kiện tin tức lớn có thể làm thay đổi hoàn toàn hành vi thị trường, khiến các mô hình Fibonacci trở nên kém hiệu quả hoặc không còn giá trị.

Nguy cơ lạm dụng và “phân tích quá mức”:

Việc sử dụng quá mức hoặc không phù hợp các công cụ Fibonacci, đặc biệt trong các thị trường đi ngang (sideways trending market) khi không có xu hướng rõ ràng, có thể không mang lại lợi ích và làm lãng phí thời gian. Đôi khi, sự đơn giản lại là chìa khóa.

7. Hướng dẫn thực chiến với công cụ Fibonacci cho nhà đầu tư

Bây giờ là lúc chúng ta biến lý thuyết thành hành động! Hãy cùng “thực chiến” với các công cụ Fibonacci qua các ví dụ minh họa dễ hiểu.

7.1. Thực chiến với Fibonacci Retracement (Hồi lại)

Tình huống 1: Bắt sóng hồi trong xu hướng tăng

Bạn đang theo dõi một cổ phiếu có xu hướng tăng rõ ràng, và sau một đợt tăng mạnh, giá bắt đầu có dấu hiệu điều chỉnh (pullback). Đây là cơ hội để bạn “mua vào” với giá tốt hơn!

Bước 1: “Điểm A và Điểm B”

• Mở biểu đồ giá của cổ phiếu.
• Tìm điểm thấp nhất (Swing Low – Điểm A) và điểm cao nhất (Swing High – Điểm B) của đợt tăng giá gần đây nhất.

Bước 2: “Thước kẻ thần kỳ”

• Sử dụng công cụ Fibonacci Retracement trên phần mềm giao dịch của bạn.
• Kéo chuột từ Điểm A lên Điểm B. Phần mềm sẽ tự động vẽ các đường ngang tại các mức Fibonacci: 0.236, 0.382, 0.50, 0.618, 0.764.

Bước 3: “Đọc vị” hành động giá

Quan sát khi giá bắt đầu giảm từ Điểm B. Bạn sẽ thấy giá có xu hướng tìm kiếm hỗ trợ tại một trong các mức Fibonacci này.

Ví dụ: Giả sử cổ phiếu A đang tăng như “lên đồng” và đạt 100$, sau đó điều chỉnh về 90$. Bạn kéo Fibonacci từ đáy 70$ lên đỉnh 100$. Các mức Retracement sẽ hiển thị: 94.24$ (23.6%), 91.44$ (38.2%), 88.6$ (50%), 85.76$ (61.8%).

• Nếu giá dừng lại ở 91.44$ (38.2%) và bật tăng trở lại, “Bingo!” đó là một dấu hiệu hỗ trợ.
• Nếu giá “xuyên thủng” 38.2%, đừng hoảng! Hãy nhìn xuống mức 50% hoặc 61.8%. Rất nhiều nhà đầu tư “lão làng” đặt lệnh mua tại đây.

Thực tế chứng minh:

• Trên biểu đồ vàng Futures (tháng 2/2007), giá tìm thấy hỗ trợ quanh mức 0.618 sau khi pullback từ đỉnh. Một điểm mua tốt có thể được thực hiện tại đây.
• Biểu đồ FedEx (FDX) cho thấy giá đã đảo chiều tại điểm C sau khi giảm khoảng 62% của đợt tăng trước đó từ A đến B.
• Một cổ phiếu khác có thể chỉ có một đợt kéo ngược nhỏ về 0.236 trước khi tiếp tục tăng, cho thấy sức mạnh lớn của xu hướng.

Bước 4: Đặt lệnh dừng lỗ (Stop-Loss) thông minh:

Sau khi vào lệnh mua tại một mức hỗ trợ Fibonacci, bạn có thể đặt lệnh dừng lỗ thấp hơn một hoặc hai penny so với mức hỗ trợ đó, hoặc dưới Swing Low gần nhất. Điều này giúp bạn hạn chế rủi ro nếu phân tích của bạn không chính xác.

Tình huống 2: Đón đầu kháng cự trong xu hướng giảm

Ngược lại, nếu bạn đang thấy một cổ phiếu có xu hướng giảm, và sau một đợt giảm mạnh, giá có thể bật lên (bounce) trước khi tiếp tục giảm. Đây là cơ hội để bạn “bán ra” hoặc “bán khống”.

Bước 1: “Điểm A và Điểm B”

Tìm điểm cao nhất (Swing High – Điểm A) và điểm thấp nhất (Swing Low – Điểm B) của đợt giảm giá gần đây nhất.

Bước 2: “Thước kẻ thần kỳ”

Kéo công cụ Fibonacci Retracement từ Điểm A xuống Điểm B.

Bước 3: “Đọc vị” hành động giá

Quan sát khi giá bắt đầu tăng từ Điểm B. Giá sẽ có xu hướng tìm kiếm kháng cự tại các mức Fibonacci.

Ví dụ: Đồng Euro trên biểu đồ hàng ngày đã tìm thấy kháng cự đầu tiên ở mức 0.618 và sau đó ở mức 0.786 của một swing giảm. Đây có thể là tín hiệu tốt để bán ra hoặc bán khống.

7.2. Thực chiến với Fibonacci Extensions (Mở rộng)

Bạn muốn biết giá sẽ đi xa đến đâu sau khi phá vỡ đỉnh/đáy cũ? Extensions là câu trả lời!

Bước 1: “Ba điểm định mệnh”

Để vẽ Extensions, bạn cần ba điểm: điểm bắt đầu xu hướng (A), điểm cao/thấp nhất của sóng đầu tiên (B), và điểm kết thúc của đợt điều chỉnh (C).

Bước 2: “Kéo dài” tầm nhìn

Sử dụng công cụ Fibonacci Extension (thường yêu cầu 3 điểm) trên phần mềm của bạn. Kéo từ A đến B, sau đó kéo đến C.

Bước 3: “Đặt mục tiêu” chốt lời

Các mức Extensions như 1.272, 1.618 sẽ hiển thị. Khi giá vượt qua đỉnh/đáy ban đầu (B) và tiếp tục xu hướng, các mức này là mục tiêu chốt lời tiềm năng của bạn.

7.3. Thực chiến với Fibonacci Fans (Quạt)

Bạn có muốn theo dõi các “đường đua tốc độ” của giá không? 

Bước 1: “Nơi khởi nguồn”

Chọn một đáy (low) hoặc đỉnh (high) đáng kể làm điểm gốc của “chiếc quạt”.

Bước 2: “Tạo hình chiếc quạt”

Kéo một đường thẳng đứng tưởng tượng từ điểm gốc đến một điểm cao/thấp khác của xu hướng.

Phần mềm sẽ tự động vẽ các đường chéo (fanlines) từ điểm gốc đi qua các mức 38.2%, 50%, 61.8% trên đường thẳng đứng đó.

Bước 3: “Lướt sóng” cùng chiếc quạt

Quan sát khi giá chạm hoặc phá vỡ các đường fanline. Nếu giá phá vỡ một đường fanline, nó thường gợi ý rằng giá sẽ di chuyển về phía đường fanline tiếp theo.

Ví dụ: Một biểu đồ lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản 10 năm cho thấy các fanline đóng vai trò hỗ trợ rất tốt, với một điểm dừng nhẹ tại 38.2% và một sự bật lên từ 50% fanline.

7.4. Thực chiến với Fibonacci Arcs (Cung)

Các cung tròn Fibonacci sẽ mang đến một cái nhìn khác về hỗ trợ/kháng cự động.

Bước 1: “Chọn tâm và bán kính”

Chọn một đáy hoặc đỉnh làm điểm gốc và một đỉnh hoặc đáy khác làm điểm cực đoan của động thái giá.

Bước 2: “Vẽ vòng cung định mệnh”

Phần mềm sẽ vẽ các cung tròn từ điểm gốc, với bán kính tương ứng với các mức Fibonacci 38.2%, 50%, 61.8% trên đoạn thẳng nối điểm gốc và điểm cực đoan.

Bước 3: “Đi theo đường cong”

Quan sát các cung tròn này như các mức hỗ trợ/kháng cự. Giá chạm cung có thể báo hiệu sự đảo chiều hoặc củng cố.

Download App Cú Thông Thái giúp Tích sản nhẹ nhàng – Kết quả huy hoàng ở đây:

• Link web: https://app.sstock.com.vn 
• CH Play/Android: TẠI ĐÂY
• iOS/App Store: TẠI ĐÂY

Lời kết

Vậy là Cú đã giải mã Fibonacci là gì trong chứng khoán. Fibonacci, với các tỷ lệ “vàng”, thực sự có thể mang lại những tín hiệu đáng giá về các vùng hỗ trợ, kháng cự, hay mục tiêu giá tiềm năng. Nó giúp chúng ta “đọc vị” thị trường, đưa ra quyết định vào/ra lệnh và quản lý rủi ro một cách có căn cứ hơn. 

Khi được kết hợp với các công cụ và phương pháp phân tích khác, sức mạnh của Fibonacci sẽ được nhân lên bội phần, biến nó thành một “trợ thủ” đắc lực trong hành trình “khủng bố” thị trường của bạn.

Tuy nhiên, đừng quên rằng Fibonacci có những nhược điểm riêng, từ tính chủ quan trong việc lựa chọn điểm swing, đến việc không thể đưa ra các dự đoán chính xác tuyệt đối. Thị trường là một thực thể phức tạp, chịu ảnh hưởng của vô vàn yếu tố. Việc lạm dụng hay phụ thuộc hoàn toàn vào Fibonacci mà không có sự đánh giá toàn diện có thể dẫn đến những quyết định sai lầm.

Hãy coi việc sử dụng Fibonacci là một nghệ thuật, nơi kinh nghiệm và “cảm giác” thị trường (gut feeling) đóng vai trò quan trọng. Luyện tập, luyện tập và luyện tập! Đó là cách duy nhất để bạn có thể “thuần phục” được “phép màu” toán học này và biến nó thành lợi thế của riêng mình. Chúc các bạn giao dịch thành công!