Cách tăng tài sản cho doanh nghiệp nhỏ & hộ kinh doanh
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển, doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh giữ vai trò quan trọng trong chuỗi sản xuất, dịch vụ và thúc đẩy tăng trưởng. Tuy nhiên, việc tăng tài sản một cách bền vững, bảo toàn vốn và quản lý dòng tiền hiệu quả luôn là bài toán khó với nhiều doanh nhân. Bài viết này, Cú Thông Thái cung cấp góc nhìn chuyên sâu về cách tăng tài sản cho doanh nghiệp nhỏ & hộ kinh doanh thông qua đầu tư ngắn hạn, bảo toàn vốn và tối ưu dòng tiền, dựa trên nghiên cứu và thực tiễn tại Việt Nam.
1. Cách tăng tài sản cho doanh nghiệp nhỏ trong ngắn hạn
Với doanh nghiệp nhỏ hay hộ kinh doanh, vốn giống như “oxy” – thiếu là ngừng thở, thừa mà không biết dùng thì… phí phạm. Vì vậy, đầu tư ngắn hạn thường là lựa chọn ưu tiên: vừa gia tăng giá trị tài sản, vừa giữ được sự linh hoạt rút vốn bất cứ lúc nào có cơ hội lớn hơn.
1.1. Gửi tiết kiệm ngân hàng – “Hầm chứa” vốn an toàn
Đặc điểm: An toàn, dễ thực hiện, có kỳ hạn từ vài tuần đến vài tháng, lãi suất cố định.
Ưu điểm: Doanh nghiệp không phải lo biến động giá, có thể tất toán linh hoạt khi cần tiền gấp.
Ví dụ: Một hộ kinh doanh cà phê có 500 triệu vốn tạm thời chưa dùng. Gửi tiết kiệm kỳ hạn 3 tháng với lãi suất 4,8%/năm → sau 3 tháng thu về khoảng 6 triệu tiền lãi, vẫn đảm bảo sẵn sàng rút vốn mở thêm chi nhánh khi tìm được mặt bằng đẹp.
1.2. Chứng chỉ quỹ trái phiếu & quỹ cân bằng – “Vừa giữ vốn, vừa có lãi nhỉnh hơn”
Đặc điểm: Đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp/Chính phủ, hoặc kết hợp một phần cổ phiếu để tối ưu lợi nhuận.
Ưu điểm: Lợi suất ổn định 6–8%/năm, có thể rút vốn linh hoạt. Ít rủi ro hơn cổ phiếu, nhưng lãi cao hơn gửi tiết kiệm.
Ví dụ: Công ty dịch vụ vận tải muốn để dành 1 tỷ đồng dự phòng mua xe mới. Nếu gửi tiết kiệm 1 năm được khoảng 48 triệu, thì đầu tư vào quỹ trái phiếu uy tín như TCBF hay BVBF có thể thu về 70–80 triệu, chênh gần 30 triệu – đủ để trả 3 tháng lương cho một tài xế.
1.3. Chứng khoán ngắn hạn – “Lướt sóng” có kiểm soát
Đặc điểm: Mua cổ phiếu bluechip (VCB, FPT, MWG…) hoặc quỹ ETF nội địa (VN30 ETF, VFMVN Diamond) với mục tiêu sinh lời trong 3–6 tháng.
Ưu điểm: Tiềm năng lợi nhuận cao hơn gửi tiết kiệm và quỹ trái phiếu.
Nhược điểm: Biến động mạnh, đòi hỏi kiến thức thị trường và kỷ luật thoát lệnh.
Ví dụ: Một doanh nghiệp thương mại điện tử có 300 triệu dư. Nếu “đánh nhanh rút gọn” vào ETF VN30 khi thị trường điều chỉnh, chỉ sau 4 tháng hồi phục 10% thì đã lãi 30 triệu. Nhưng nếu chọn sai thời điểm, vốn có thể bị “kẹt” lâu hơn dự tính.
Lời khuyên của Cú:
- Luôn xác định trước mức rủi ro chấp nhận được và thời gian cần rút vốn.
- Không bỏ toàn bộ vốn vào kênh rủi ro cao nếu chưa có quỹ dự phòng ít nhất 3–6 tháng chi phí hoạt động.
- Nên chia vốn: 50% gửi tiết kiệm/quỹ trái phiếu để giữ an toàn, 30% vào quỹ cân bằng, 20% cho chứng khoán ngắn hạn để “tăng lực”.
2. Bảo toàn vốn – “Lá chắn” cho sự ổn định và phát triển dài hạn
Với doanh nghiệp nhỏ, bảo toàn vốn không chỉ đơn giản là giữ nguyên số tiền hiện có, mà còn là giữ cho đồng vốn “khỏe mạnh”: không bị hao mòn bởi chi phí phát sinh, trượt giá hay những cú rủi ro bất ngờ từ thị trường. Nói cách khác, vốn phải vừa an toàn, vừa luôn sẵn sàng sinh lời.
Cơ chế bảo toàn vốn – Câu chuyện không chỉ trên giấy tờ
Theo quy định hiện hành (Thông tư 82/TC-CN), doanh nghiệp cần:
- Quản lý chặt vốn cố định và vốn lưu động để đảm bảo dòng tiền luôn “thở” đều.
- Duy trì khả năng thanh toán để không bị rơi vào cảnh “đói vốn” khi cần trả nhà cung cấp hoặc lương nhân viên.
- Bổ sung vốn từ quỹ khuyến khích phát triển sản xuất khi chi phí nguyên liệu tăng hoặc xảy ra trượt giá.
Những nguyên tắc này tưởng chừng khô khan, nhưng chính là cái khung thép giúp doanh nghiệp duy trì hiệu suất sản xuất và giá trị đồng vốn qua năm tháng.
Biện pháp thực tiễn – Gợi ý 3 “lá chắn” chính
Dưới đây là gợi ý 3 giải pháp thực tiễn để các doanh nghiệp có thể tham khảo:
Kiểm soát rủi ro hàng tồn kho, vật tư, sản phẩm dở dang
Quá nhiều hàng tồn = vốn bị “chôn” + nguy cơ hư hỏng, lỗi mốt.
Ví dụ: Một xưởng may giữ quá nhiều vải tồn kho trước khi biết xu hướng thời trang mới → khi mẫu cũ lỗi mốt, giá bán vải giảm, vốn lưu động bốc hơi.
Xây dựng quỹ dự phòng
Quỹ này giúp xử lý những tình huống “trời ơi đất hỡi” như máy móc hỏng, nguyên liệu tăng giá, hay khách hàng chậm thanh toán.
Ví dụ: Một tiệm bánh duy trì quỹ dự phòng 50 triệu. Khi giá bơ sữa tăng 20%, tiệm vẫn duy trì sản xuất liên tục thay vì phải dừng bán hoặc tăng giá quá gấp.
Duy trì cân đối thu – chi & kiểm soát chi phí nghiêm ngặt
Không để chi vượt thu trong thời gian dài.
Ví dụ: Một doanh nghiệp logistics định kỳ rà soát chi phí xăng dầu, bảo trì xe, thuê kho. Chỉ cần cắt 5% chi phí vận hành mỗi tháng là đủ để tăng lợi nhuận cả năm lên hàng chục triệu.
Bảo toàn vốn không chỉ giúp doanh nghiệp “sống sót” qua sóng gió, mà còn là bệ phóng để tích lũy và mở rộng. Giữ được vốn hôm nay, bạn mới có cơ hội nhân đôi nó ngày mai.
3. Tối ưu dòng tiền – Quản lý vận hành mượt mà, đột phá tăng trưởng
Dòng tiền là huyết mạch của mọi hoạt động doanh nghiệp. Việc quản lý tốt dòng tiền chính là tạo nền tảng để phát triển bền vững, mở rộng đầu tư, đáp ứng kịp thời các cơ hội kinh doanh.
Các yếu tố quản lý dòng tiền hiệu quả
- Quản lý dòng tiền vào: Tăng cường thu hồi công nợ, áp dụng chính sách thanh toán linh hoạt, đa dạng nguồn thu từ sản phẩm và thị trường mới.
- Quản lý dòng tiền ra: Đàm phán thời hạn thanh toán với nhà cung cấp, cắt giảm chi phí không cần thiết, tận dụng các chương trình giảm giá khi thanh toán sớm.
- Dự báo dòng tiền chính xác: Xây dựng hệ thống báo cáo và phân tích dòng tiền để chuẩn bị kế hoạch ứng phó khi thiếu hụt vốn.
- Quản lý vốn lưu động: Kiểm soát tồn kho, khoản phải thu và khoản phải trả nhằm tối ưu vòng quay vốn.
Công cụ hỗ trợ
Ứng dụng phần mềm quản lý tài chính doanh nghiệp giúp giám sát dòng tiền từng ngày, phân tích chi tiết thu – chi và biến động vốn. Nhờ đó, chủ doanh nghiệp có thể ra quyết định nhanh – chuẩn – kịp thời, tránh lỡ mất cơ hội hoặc để dòng tiền “nghẽn mạch”.
Một số giải pháp phổ biến cho SME Việt Nam gồm: MISA AMIS Kế Toán (quản lý sổ sách, kết nối hóa đơn điện tử), FAST Accounting (phù hợp doanh nghiệp vừa và nhỏ), Bravo (tích hợp quản trị tài chính – sản xuất – bán hàng), Getfly CRM (quản lý tài chính kết hợp chăm sóc khách hàng), Odoo (ERP mã nguồn mở, tùy biến linh hoạt) và SAP Business One (mạnh về phân tích, báo cáo dòng tiền).
4. Giải pháp hỗ trợ tài chính và đầu tư ngắn hạn cho doanh nghiệp nhỏ
Theo các chuyên gia kinh tế và kết quả phân tích thực tiễn tại Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ cần được tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn tín dụng linh hoạt hơn. Cụ thể là:
+ Giảm yêu cầu ràng buộc về tài sản thế chấp.
+ Xây dựng cơ chế chia sẻ rủi ro giữa ngân hàng và doanh nghiệp.
+ Giúp quá trình vay vốn trở nên thuận lợi, nhanh chóng và phù hợp với nhu cầu thực tế.
Bên cạnh đó, hiện đã có nhiều quỹ tài chính của Nhà nước và tư nhân mở rộng các kênh đầu tư hỗ trợ SME, đặc biệt trong đầu tư ngắn hạn để vừa bảo toàn vốn vừa nâng cao hiệu quả dòng tiền.
Ví dụ: Quỹ Hỗ trợ Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NATIF) cung cấp nguồn vốn ưu đãi giúp doanh nghiệp thực hiện các dự án đổi mới sản phẩm, cải tiến quy trình và mở rộng sản xuất.
>> Xem thêm: Family Office là gì? Tại sao người siêu giàu cần đến nó?
5. Kinh nghiệm quản lý tài chính hiệu quả cho hộ kinh doanh
Hộ kinh doanh nhỏ cũng có thể áp dụng các phương pháp quản lý dòng tiền, đầu tư ngắn hạn và bảo toàn vốn tương tự như doanh nghiệp nhỏ:
- Theo dõi chặt chẽ thu chi, xây dựng nguồn vốn dự trữ để ứng phó biến động.
- Đa dạng hóa nguồn thu, mở rộng thị trường kinh doanh, tận dụng kênh bán hàng online để tăng doanh thu ổn định.
- Áp dụng nguyên tắc “rõ chi – đa thu”, quản lý tài chính khoa học để nâng cao uy tín và khả năng huy động vốn vay khi cần thiết.
6. Câu chuyện thành công: Tối ưu dòng tiền giúp SME vượt khó
Ở Việt Nam, không ít doanh nghiệp nhỏ đã chứng minh rằng bí quyết sống sót và phát triển không phải là “mạnh vì gạo, bạo vì tiền” mà là quản trị dòng tiền thông minh.
Họ làm được điều đó nhờ:
- Kế hoạch tài chính bài bản: Biết rõ từng đồng vốn đi đâu, về đâu.
- Tối ưu chi phí: Loại bỏ khoản chi không tạo giá trị, tập trung vào hoạt động sinh lời.
- Khai thác vốn vay ngắn hạn linh hoạt: Vay đúng lúc – trả đúng hạn để không lỡ mất cơ hội kinh doanh.
- Đầu tư vào kênh an toàn, thanh khoản cao: Như gửi tiết kiệm kỳ hạn ngắn, chứng chỉ quỹ trái phiếu để vừa giữ vốn, vừa sinh lãi.
Ví dụ: Một xưởng sản xuất đồ gỗ tại Bình Dương, khi thị trường chững lại, đã tạm thời chuyển 1,5 tỷ vốn nhàn rỗi sang quỹ trái phiếu lãi 7%/năm. Song song đó, họ vay ngắn hạn 500 triệu từ ngân hàng để nhập nguyên liệu khi giá giảm 10%. Kết quả, vừa giữ được lợi nhuận ổn định từ lãi quỹ, vừa có hàng tồn giá rẻ để bán ra khi thị trường phục hồi.
Quan trọng hơn, họ ứng dụng phần mềm quản lý tài chính để theo dõi thu – chi, dự báo dòng tiền và lên kịch bản ứng phó. Nhờ vậy, không chỉ trụ vững qua giai đoạn khó khăn mà còn mở rộng sản xuất khi cơ hội quay lại.
Kết Luận
Biết cách tăng tài sản cho doanh nghiệp nhỏ & hộ kinh doanh không chỉ là tìm kiếm lợi nhuận mà còn là bài toán cân bằng giữa đầu tư ngắn hạn, bảo toàn vốn và tối ưu quản lý dòng tiền. Cú note lại một số điểm cần lưu ý:
- Đầu tư ngắn hạn với các kênh an toàn như gửi tiết kiệm, quỹ trái phiếu, giấy tờ có giá giúp gia tăng tài sản hiệu quả mà không gây áp lực tài chính quá lớn.
- Bảo toàn vốn được thực hiện bằng cách quản lý vốn lưu động, vốn cố định và chi phí phát sinh khắt khe nhằm duy trì năng lực sản xuất kinh doanh ổn định.
- Tối ưu dòng tiền với kế hoạch rõ ràng, phần mềm quản lý tài chính hiện đại và đa dạng hóa nguồn thu giúp doanh nghiệp vận hành mượt mà, nắm bắt cơ hội mở rộng, tăng trưởng bền vững.
Với sự hỗ trợ từ chính sách tài chính ngân hàng ngày càng linh hoạt, quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo quốc gia cùng các công cụ quản lý hiện đại, doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh tại Việt Nam có cơ hội lớn để “vực dậy” tài chính, tăng trưởng tài sản, và vững vàng trên thị trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay.
Disclaimer: Thông tin và số liệu bài viết dựa trên tổng hợp nghiên cứu và các báo cáo cập nhật từ ngành quản lý tài sản, tài chính doanh nghiệp tại Việt Nam (giai đoạn 2024-2025).